میکروتیک یک سیستم عامل مبتنی بر لینوکس است که به طور خاص برای روترها و دستگاه های شبکه طراحی شده است. این سیستم عامل توسط شرکت MikroTik توسعه یافته و به دلیل عملکرد بالا، قابلیت اطمینان و قیمت مناسب شناخته شده است.
میکروتیک به دو صورت اصلی ارائه می شود. RouterBOARDs دستگاه های سخت افزاری اختصاصی که برای اجرای RouterOS طراحی شده و RouterOS x86 نسخه ای است که می تواند بر روی رایانه های شخصی استاندارد x86 اجرا شود. میکروتیک طیف گسترده ای از ویژگی ها را برای مدیریت شبکه مانند مسیریابی۷ مدیریت ترافیک، شبکه های بی سیم، فایروال و امنیت، مانیتورینگ، اسکریپت نویسی و… را ارائه می دهد.
تاریخچه میکروتیک
MikroTik یک شرکت در کشور لتونی است که در سال 1996 تأسیس شد و به عنوان یک تولیدکننده تجهیزات شبکه و نرمافزارهای مربوط به آن شناخته می شود. این شرکت به ویژه به خاطر سیستم عامل RouterOS مشهور است که برای روترها و دستگاههای شبکه طراحی شده است. میکروتیک در سال 1999 شروع به توسعه سیستم عامل RouterOS کرد. این سیستم عامل به کاربران این امکان را می داد که از سخت افزارهای مختلف به عنوان روتر و نقاط دسترسی استفاده کنند.به همین دلیل به سرعت محبوبیت پیدا کرد.
این شرکت به طور مداوم نسخه های جدیدی را منتشر کرد که شامل ویژگی های جدید و بهبودهای عملکردی بود. این نسخه ها شامل قابلیت هایی مانند مدیریت پهنای باند، فایروال و غیره بودند. از سال 2010 تا 2020 به یکی از بازیگران اصلی در بازار تجهیزات شبکه تبدیل شد. محصولات این شرکت به ویژه در میان ارائه دهندگان خدمات اینترنت (ISP) و شبکه های بزرگ محبوب شدند.
ویژگی ها و امکانات میکروتیک
این سیستم عامل امکاناتی همچون مدیریت پهنای باند، فایروال و امنیت شبکه، VPN (شبکه خصوصی مجازی)، NAT (ترجمه آدرس شبکه)، DHCP Server،و Hotspot و مدیریت دسترسی، Routing (مسیر یابی)، Wireless (مدیریت شبکه های بی سیم)، QoS (کیفیت خدمات)، پشتیبانی از IPv6، مانیتور ترافیک و لاگ ها، VLAN (شبکه های محلی مجازی)، Backup و Restore تنظیمات، وب پروکسی، احراز هویت، اتوماسیون، SNMP (پروتکل مدیریت شبکه ساده)، پروتکل PPPoE، تعادل بار و غیره را فراهم می کند. این ویژگی ها به کاربران این امکان را می دهد که شبکه های پیچیده و کارآمدی را با استفاده از تجهیزات میکروتیک راه اندازی و مدیریت کنند.
مسیریابی در سیستم عامل میکروتیک
میکروتیک طیف گسترده ای از پروتکل های مسیریابی را برای تبادل اطلاعات مسیریابی بین روترها و دستگاه های شبکه پشتیبانی می کند. این پروتکل ها برای یافتن بهترین مسیر برای ارسال بسته های داده در سراسر شبکه استفاده می شوند.
پروتکل های مسیریابی استاتیک
RIP (Routing Information Protocol): یک پروتکل مسیریابی برد کوتاه و ساده است که معمولاً در شبکه های کوچک استفاده می شود.
Static Routing: این روش به شما امکان می دهد مسیرهای ثابت را به صورت دستی پیکربندی کنید که می تواند برای شبکه های ساده یا برای اتصال به شبکه های خارجی استفاده شود.
پروتکل های مسیریابی داینامیک
OSPF (Open Shortest Path First): یک پروتکل مسیریابی حالت دار است که از الگوریتم Dijkstra برای یافتن کوتاه ترین مسیر بین روترها استفاده می کند و معمولاً در شبکه های بزرگ و پیچیده استفاده می شود.
BGP (Border Gateway Protocol): یک پروتکل مسیریابی بین دامنه ای است که برای تبادل اطلاعات مسیریابی بین شبکه ها استفاده می شود. BGP معمولاً توسط ISP ها و ارائه دهندگان محتوا استفاده می شود.
قابلیت های مسیریابی پیشرفته
VRF (Virtual Routing and Forwarding): به شما امکان می دهد چندین جدول مسیریابی را در یک روتر واحد ایجاد کنید که می تواند برای جداسازی ترافیک شبکه و افزایش امنیت استفاده شود.
EVPN (Ethernet Virtual Private Network): یک فناوری شبکه مجازی است که به شما امکان می دهد شبکه های لایه 2 را بر روی زیرساخت شبکه لایه 3 گسترش دهید.
MPLS (Multiprotocol Label Switching): یک فناوری مسیریابی پیشرفته است که از برچسب ها برای هدایت بسته های داده در سراسر شبکه استفاده می کند. MPLS می تواند برای ارائه خدمات QoS و افزایش کارایی شبکه استفاده شود.
موارد استفاده از مسیریابی
شبکه های سازمانی برای مسیریابی ترافیک بین دفاتر، ساختمان ها و شبکه های فرعی.
ارائه دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) برای مسیریابی ترافیک اینترنت به مشتریان.
شبکه های بی سیم برای مسیریابی ترافیک بین نقاط دسترسی بی سیم.
فایروال و امنیت در میکروتیک
میکروتیک طیف گسترده ای از ویژگی های امنیتی را برای محافظت از شبکه شما در برابر تهدیدات آنلاین ارائه می دهد. این ویژگی ها شامل فایروال لایه 3 و 7، لیست های کنترل دسترسی (ACL) و شبکه های خصوصی مجازی (VPN) می باشد.
فایروال لایه 3 بسته های داده را بر اساس آدرس IP مبدأ و مقصد، پروتکل و شماره پورت فیلتر می کند. فایروال لایه 7 بسته های داده را بر اساس محتوای برنامه آنها، مانند HTTP، FTP و ایمیل فیلتر می کند.
لیست های کنترل دسترسی (ACL): ACL ها به شما امکان می دهند قوانینی را برای کنترل ترافیک ورودی و خروجی در رابط های شبکه خود ایجاد کنید. می توانید از ACL ها برای مسدود کردن آدرس های IP خاص، پروتکل ها و برنامه ها استفاده کنید.
شبکه های خصوصی مجازی (VPN): VPN ها یک تونل امن رمزگذاری شده بین دو مکان ایجاد می کنند که به شما امکان می دهد به طور امن به شبکه های از راه دور متصل شوید.
کیفیت خدمات (QoS)
کیفیت خدمات (QoS) مجموعه ای از تکنیک هایی است که برای اولویت بندی ترافیک شبکه و اطمینان از کیفیت خدمات برای برنامه های کاربردی حساس استفاده می شود. میکروتیک طیف گسترده ای از ویژگی های QoS را ارائه می دهد که به شما امکان می دهد ترافیک شبکه خود را به طور موثر مدیریت کنید.
ویژگی های QoS میکروتیک: اولویت بندی ترافیک: می توانید به انواع مختلف ترافیک شبکه، مانند ترافیک VoIP، ترافیک وب و غیره اولویت بدهید. شکل دهی به ترافیک: این امکان را می دهد که سرعت ترافیک شبکه را برای جلوگیری از ازدحام و اطمینان از کیفیت خدمات برای برنامه های کاربردی حساس، محدود کنید.
صف بندی: ترافیک را به صف های مختلف تقسیم می کنید تا اطمینان حاصل شود که برنامه های کاربردی مهم به پهنای باند مورد نیاز دسترسی دارند.
مانیتورینگ شبکه
مانیتورینگ شبکه فرآیند جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها در مورد عملکرد شبکه است. این سیستم عامل طیف گسترده ای از ابزارهای مانیتورینگ را ارائه می دهد که به شما امکان می دهد سلامت و عملکرد شبکه را به طور موثر نظارت کنید.
ابزارهای مانیتورینگ
Winbox: یک رابط کاربری گرافیکی (GUI) است که در آن امکان عمشاهده عملکرد شبکه و مدیریت وجود دارد.
RouterOS CLI: یک رابط خط فرمان (CLI) قدرتمند است که به طور دقیق می توانید شبکه را پیکربندی و نظارت کنید.
The Dude: یک ابزار نظارت شبکه شخص ثالث است که با میکروتیک سازگار است.
اسکریپت نویسی در میکروتیک
میکروتیک از زبان برنامه نویسی Lua پشتیبانی می کند که امکان اسکریپت های سفارشی برای خودکارسازی وظایف و گسترش قابلیت های RouterOS را می دهد. این می تواند برای طیف گسترده ای از اهداف مانند پیکربندی خودکار دستگاه ها، مدیریت کاربران، جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل ترافیک استفاده شود.
مزایای استفاده از RouterOS
هزینه مقرون به صرفه: مجوزهای میکروتیک در مقایسه با سایر راه حل های شبکه، بسیار ارزان تر است. این امر میکروتیک را به گزینه ای جذاب برای سازمان هایی با بودجه محدود تبدیل می کند.
کارایی بالا: RouterOS به طور مشهور کارآمد و سریع است و می تواند به طور موثر بر روی سخت افزارهای کم مصرف اجرا شود. این امر میکروتیک را به گزینه ای ایده آل برای شبکه هایی با ترافیک بالا یا منابع محدود تبدیل می کند.
مقیاس پذیری: این سیستم عامل می تواند به راحتی برای مطابقت با نیازهای شبکه های در حال رشد چه در محیط های مجازی یا ابری، مقیاس بندی شود.
انعطاف پذیری: RouterOS طیف گسترده ای از ویژگی ها و قابلیت ها را ارائه می دهد که آن را برای طیف گسترده ای از سناریوهای شبکه مناسب می کند. میکروتیک می تواند برای مسیریابی، مدیریت ترافیک، فایروال، کیفیت خدمات (QoS)، مانیتورینگ شبکه و موارد دیگر استفاده شود.
سهولت استفاده: دارای رابط کاربری گرافیکی (Winbox) بصری و همچنین رابط خط فرمان قدرتمند (CLI) است که استفاده از آن را آسان می کند. این امر میکروتیک را به گزینه ای مناسب برای مدیران شبکه با هر سطح تجربه ای تبدیل می کند.
جامعه پشتیبانی قوی: دارای یک جامعه کاربری فعال و حمایتی است که می تواند در صورت بروز مشکل به شما کمک کند. این امر شامل انجمن های آنلاین، ویکی ها و منابع آموزشی دیگر است.
پشتیبانی از انواع مختلف سخت افزار: طیف گسترده ای از دستگاه های روتر را ارائه می دهد که می توانند با نیازهای مختلف شما مطابقت داشته باشند. شما همچنین می توانید RouterOS را بر روی رایانه های شخصی استاندارد x86 اجرا کنید.
پایداری و قابلیت اطمینان: به دلیل پایداری و قابلیت اطمینان مشهور است و سابقه اثبات شده ای در ارائه عملکرد دارد.
امنیت: میکروتیک طیف گسترده ای از ویژگی های امنیتی را برای محافظت از شبکه شما در برابر تهدیدات آنلاین ارائه می دهد.
به روز رسانی های منظم: این سیستم عامل به طور مرتب به روز رسانی های نرم افزاری را منتشر می کند که ویژگی های جدید و رفع اشکالات را ارائه می دهد.
در مجموع، میکروتیک یک پلتفرم قدرتمند، انعطاف پذیر و مقرون به صرفه است که طیف گسترده ای از مزایا را برای مدیران شبکه ارائه می دهد. این سیستم عامل به دلیل کارایی بالا، مقیاس پذیری، سهولت استفاده و جامعه قوی خود به انتخاب محبوب در سراسر جهان تبدیل شده است.
میکروتیک در سرورهای مجازی و ابری
کاربران از سیستم عامل میکروتیک در سرورهای مجازی و ابری برای طیف گسترده ای از اهداف و کارها استفاده می کنند که در زیر به برخی از رایج ترین آنها اشاره می شود:
مسیریابی و مدیریت ترافیک: به طور گسترده برای مسیریابی و مدیریت ترافیک در شبکه های مجازی و ابری به کار گرفته می شود و قابلیت های مسیریابی قدرتمند RouterOS، از جمله مسیریابی استاتیک، مسیریابی پویا و BGP، آن را به ابزاری ایده آل برای مدیریت ترافیک پیچیده در این محیط ها تبدیل می کند.
مدیریت ترافیک: میکروتیک از طیف گسترده ای از پروتکل های مدیریت ترافیک مانند QoS و MPLS پشتیبانی می کند که به شما امکان می دهد کیفیت خدمات را برای برنامه های کاربردی حساس تضمین کرده و از شبکه خود در برابر حملات محافظت کنید.
فایروال و امنیت شبکه: این سیستم عامل طیف گسترده ای از ویژگی های امنیتی را برای محافظت از شبکه های مجازی و ابری در برابر تهدیدات آنلاین ارائه می دهد.
MikroTik می تواند به شما کمک کند تا شبکه مجازی یا ابری خود را به طور موثر و کارآمد مدیریت کنید و در عین حال هزینه ها را به طور قابل توجهی کاهش دهید. اگر به دنبال یک راه حل شبکه مقرون به صرفه و قدرتمند برای محیط مجازی یا ابری خود هستید، میکروتیک گزینه ای عالی است که باید در نظر بگیرید. اگر به دنبال خرید سرور مجازی و یا سرور ابری با سیستم عامل میکروتیک هستید، می توانید از پنل کاربری مبناکلود با انتخاب بسته دلخواه و کانفیگ مورد نظر، سرور خود را در کم تر از 30 ثانیه بسازید.